ΤΟ ΓΕΡΜΑΝΙΚΟ ΑΛΦΑΒΗΤΟ - DAS DEUTSCHE ALPHABET

Αλφάβητο και προφορά

Das Alphabet und die Aussprache

Τα γράμματα του γερμανικού αλφάβητου είναι είκοσι έξι (26):

σύμβολα    προφορά       παράδειγμα

A a     α      α                 Apfel, anders

Β b     μπε  μπ                Bild, Bruder

C c     τσε   τς ή κ           Café, Cäsar

D d     ντε   ντ                Durst, Decke

E e      ε      ε                 Ente, Eltern

F f      εφ   φ                  Frau, Fest

G g      γκε γκ                 Geburt, Geld

H h     χα   χ ή άηχο        haben, sehen

I I      ι      ι                   Innen, Idee

J j       γιωτ γι               Jung, Jahr

K k      κα    κ                 Kohl, kochen

L l       ελ     λ                 Licht, leben

M m    εμ     μ                 Mann, Mantel

N n     εν     ν                 Nagel, Norden

O o     ο      ο                  Oil, Ohr

P p     πε     π                 Paar, Pause

Q q    κου   κ (q+u=κβ)     quer, Quelle

R r     ερ     ρ                  Rat, Regen

S s    ες σ/ζ/σ (παχύ)      alles, so, Stille,

T t     τε     τ                  Tisch, Teller

U u     ου   ου                  Ufer, unten

V v     φάου φ/β              Vogel, Ventil

W w    βε      β                 Wagen, Weg

X x     ιξ       ξ                Xenophon

Y y     ύψιλον υ (κλειστό)  Yoga, Yacht

Z z    τσετ τς                  Zug, Zahl

Ä ä ε (ανοιχτό) Kälte, Käse

Ö ö ε (κλειστό), μεταξύ ο + ε (οε) Löffel, böse

Ü ü υ (κλειστό), μεταξύ ου + ε (ουε) Bügel, üben

ss ß (eszett ή σ Straße, Tasse scharfes s)

δίφθογγοι

ie ι (μακρύ) riechen, siehst, sie

ei (ai/ey/ay) άι reisen, sein, Taifun, Meyer

eu, äu όι heute, neu, Häuser, Mäuse

au άου Haus, Maus, Strauß

Παρατηρήσεις – Bemerkungen

Τα φωνήεντα προφέρονται:

1. Μακρά όταν μετά το φωνήεν ακολουθεί μόνο ένα σύμφωνο; Weg, Vater
2. Βραχέα όταν μετά από ένα τονιζόμενο φωνήεν εντός του θέματος της λέξης (στις ξένες λέξεις αφορά και την τονιζόμενη λήγουσα) ακολουθούν δύο διαφορετικά σύμφωνα ή διπλασιασμός συμφώνου: Katze, Mutter

Τα σύμφωνα και η προφορά τους

Τα σύμφωνα f, k, l, m, n, p, r, t, w, x προφέρονται όπως τα αντίστοιχα της ελληνικής φ, κ, λ, μ, ν, π, ρ, τ, β, ξ

b, d, g

προφέρονται αντιστοίχως σαν π, τ, κ στο τέλος μιας λέξης, πριν από άηχα σύμφωνα και πριν από –bar, -chen, -haft, -lein, -lich, -ling, -los, -sal,

-sam, -schaft, -tum, -wärts: leblos, Liebling, Rad, Mädchen, Tag, tragbar

C, c

Παρουσιάζεται μόνο του σε λέξεις, που προέρχονται από άλλες γλώσσες και προφέρεται γενικά άλλοτε σαν κ, κι άλλοτε σαν τσ.

κ: όταν ακολουθούν τα φωνήεντα α, ο, u, ή σύμφωνο: café, code, clown

τσ: όταν ακολουθούν τα φωνήεντα e, i, y, ä και ö: Cäsar, Celsius

Σε πολλές λέξεις, που προέρχονται κυρίως από την αγγλική , την ιταλική, την ισπανική και τη γαλλική γλώσσα, η προφορά του συμφώνου c ποικίλει. Στις περιπτώσεις αυτές αναζητά κανείς τη σωστή προφορά σε ένα λεξικό.

Ch

Στις γερμανικές λέξεις προφέρεται σαν χ και δεν το συναντάμε ποτέ στην αρχή της λέξης. Στο συλλαβισμό της λέξης το σύμπλεγμα ch δεν χωρίζεται:

Kochen (ko-chen), lachen (la-chen)

• Όταν το ch ακολουθεί μετά από φωνήεν και προηγείται του συμφώνου s, τότε προφέρεται κ: sechs, Wechsel
• Σε λέξεις ελληνικής προέλευσης και ιδιαίτερα πριν από a, l, o, r προφέρεται σαν κ: Charakter, Chlor, Cholera, Christ, Chrom
• Σε γαλλικές λέξεις προφέρεται σαν σ: Charmant, Chef
• Σε αγγλικές λέξεις σαν τσ: Charter

Ck

Προφέρεται σαν κ, δε χωρίζεται στο συλλαβισμό και το προηγούμενο φωνήεν είναι βραχύ: backen (ba-cken), Lack, Rock

C = κ ή τσ

Ch = x

Ck = k

H, h

Στην αρχή της λέξης προφέρεται πολύ ελαφριά σαν χ: Haus, Heft, Hirt, Hobby

Δεν προφέρεται μέσα στη λέξη και στο τέλος της λέξης. Το προηγούμενο φωνήεν προφέρεται μακρό: froh, Kuh, Mehl, sehen.

Ε ξ α ί ρ ε σ η: Σε μερικές λέξεις ξενικής προέλευσης το h προφέρεται ελαφρά σαν χ, ακόμα και μέσα στη λέξη: Alkohol

Q, q

Χρησιμοποιείται μαζί με το φωνήεν u και όλο το σύμπλεγμα προφέρεται σαν κβ: Quelle, quer, Qualle

S, s

Προφέρεται με τρεις διαφορετικούς τρόπους:

• Σαν ζ:

1. πριν από φωνήεν στην αρχή της λέξης: sehr, selten, so
2. μέσα στη λέξη ανάμεσα σε φωνήεντα: leise, Rasen, Blase, Besen
3. μετά από τα σύμφωνα l, m, n, r και πριν από φωνήεν: Amsel, Linse
4. στα μόρια –sal, -sam: Schicksal, langsam

• σαν σ:

1. στο τέλος της λέξης: alles, etwas, Haus
2. μέσα στη λέξη μετά από τα σύμφωνα b, ch, ck, f, g, p: Erbse, Ochse
3. μέσα στη λέξη πριν από p, ph, t: Asphalt, Wespe, Ast, Fenster
4. πριν από τα μόρια –bar, -chen, -haft, -heit, -lein, -ling, -los,

-nis,-schaft, -tum, -wärts: lesbar, boshaft, Riesling, Röschen

• παχύ στην αρχή της λέξης πριν από p και t: sprechen, stehen

ss

προφέρεται σαν σ και το προηγούμενο φωνήεν είναι βραχύ: Klasse, Messer, Fluss

ß

προφέρεται σαν σ. Χρησιμοποιείται αντί ss όταν το προηγούμενο φωνήεν προφέρεται μακρό ή προηγείται δίφθογγος, τον οποίο όμως δεν ακολουθεί άλλο σύμφωνο: Buße, Fleiß, gießen, Maß, reißen, Straße, Strauß

sch

προφέρεται σαν σ παχύ: Schule, Tasche, Tisch

v, V

στις γερμανικές λέξεις προφέρεται όπως το ελληνικό φ: verkaufen, Vogel, vor

στις λέξεις ξενικής προέλευσης προφέρεται κυρίως όπως β: Vase, Violine, Ventil

ig

στο τέλος της λέξης όπως ιχ: wenig, zwanzig

πριν από σύμφωνο σαν κ: königlich, wenigstens, entschuldigst

-tion

Προφέρεται σαν τσιον: Lektion, Nation

H = χ ή άηχο

q+u = κβ

s = σ ή ζ

ß, ss = σ

v = φ ή β

-ig = -ιχ

-tion = -τσιον

Συμπλέγματα συμφώνων

dt τ Stadt

pf πφ Pfennig

ph φ Phase

rh ρ Rhetorik

th τ These

tz τσ Katze

• δύο όμοια σύμφωνα προφέρονται σαν ένα, ενώ το προηγούμενο φωνήεν είναι βραχύ: kommen, Ritt, treffen
• δύο όμοια φωνήεντα προφέρονται σαν ένα φωνήεν μακρό: Saal, See, Aal

ie

προφέρεται σαν ένα μακρό ι (sie, riechen, siehst), όμως όταν οι λέξεις ξενικής προέλευσης δεν τονίζονται στη λήγουσα, το e προφέρεται: Studie, Familie

Τονισμός

Οι γερμανικές απλές ή παράγωγες πολυσύλλαβες λέξεις τονίζονται κυρίως στην πρώτη συλλαβή: Fieber, Regen, oben, Wagen

Ε ξ α ί ρ ε σ η:

• Μερικές γερμανικές λέξεις ή λέξεις ξενικής προελεύσεως:

lebendig, allein, Altar, Trompete

• Παράγωγες λέξεις με τις καταλήξεις –ei, -ie και – ieren:

Bäckerei, Theorie, studieren

• Πολλά ονόματα και ονομασίες:

Amerikaner, Asiat, Franzose, Roswihta

• Οι συντομογραφίες τονίζονται στην τελευταία συλλαβή:

ΒΜW(BE-EM-WE) USA (U-ES-A) αλλά NATO, UNO

• Τα αχώριστα μόρια be-, emp-, ent-, er-, ge-, ver- και zer- δεν τονίζονται. Τονίζεται η πρώτη συλλαβή της ριζικής λέξης:

bekommen, empfehlen, entscheiden, erkennen, Gebäck, gefallen, Verfolgung, Zerstörung

• Στις σύνθετες λέξεις τον κύριο τόνο φέρει η πρώτη συλλαβή του πρώτου συνθετικού. Τα υπόλοιπα συνθετικά τονίζονται ασθενέστερα:

Schaufenster (Schau τονίζεται, Fenster τονίζεται ασθενέστερα)

• Τα μόρια ab-, an-, aus-, bei-, ein-, nach-, wieder- είναι συνήθως τονισμένα: Abfahrt, Ankunft, Aussprache, beistehen, Einfall, Nachricht, wiederkommen
• Οι λέξεις ξενικής προέλευσης ακολουθούν τους δικούς τους κανόνες τονισμού και πρέπει να αναζητούνται σε ένα λεξικό.